Temizliğin Tarihçesi

VE HAYAT TEMİZLİKLE BAŞLADI, TEMİZLİKLE BİTTİ.

Antikçağ insanı, ruhsal kirlenmeyi, fiziksel kirlenmenin bir parçası olarak değerlendirmiş ve uyguladığı bazı ritüellerle kirliliğin giderilebileceğini düşünmüşler.

Bu amaçla insanlar, ruhsal kirlerinden arınmak için yıkanmışlar, temiz giysiler giymişler, güzel kokular sürünmüşler ve tanrılara sunularda bulunup, dualar edip yakarmışlar.

M.Ö. 4000 senelerinde yaşamış olan Sümerler, sağlıklı yaşam için yıkanmanın vücut temizliğinin şartı olduğuna inanmışlar, kişisel hijyene önem vermişler.

M.Ö. 3000-2000 yıllarında Mısırlılar vücut temizliğine önem vermişler, yıkanma, sık sık saç-sakal kestirme gibi   mecburiyeti koymuşlar.

M.Ö. 2000 yılarında Anadolu’da yaşamış olan Hititler döneminde tanrı ve tanrıçalar adına uygulanan ritüellerin insanın, toplumun ve kentin arınması amacıyla yapıldığı görülmektedir.

Roma döneminde temizlik kavram ve uygulamaları, insan yaşamının uzun ve sağlıklı olması önceliği üzerinde durulmuş, bu amaçla, Romalılar, suyun temiz olması için arıtma sistemleri oluşturulması, atıkların toplanması, halkın temizlenmesi için ortak kullanıma olanak sağlayan hamamlar, su yolları, sarnıçlar, çeşmeler ve kanalizasyon sistemleri yapmışlardır.

Milattan sonraki döneme bakıldığında ise temizlik ve hijyen ile ilgili bilgilerin daha çok Selçuklular ve Osmanlılar’a ait olduğu dikkat çeker.

Özellikle, İslamiyet’in kabulün den sonraki dönemlerde temizlik ile ilgili bilgilere rastlanmaktadır.

İslamiyet’te abdest almak, kişisel temizliğe dikkat etmek, ibadet ederken temiz olmak gibi temizlik kurallarına dikkat etme zorunlulukları olduğundan kişisel temizlik önem kazanmıştır.

Ayrıca, Osmanlılar döneminde her evde genellikle bir yıkanma yeri ve tuvaletler bulunmaktadır. Osmanlılarda temizlik o kadar önemlidir ki, sanayi ilk kez sabunla başlamıştır.

Osmanlılarda sabunla ilgili ilk düzenlemeler Fatih Sultan Mehmet, İkinci Bayezid, Yavuz Sultan Selim ve Kanuni Sultan Süleyman devri kanunnamelerinde görülür. Sonraki dönemlerde sabunun üretimi, kalitesi, fiyatı, kontrolü, ticareti ve sabuncu esnafı konularında oldukça fazla vesika ve düzenleme bulunması dikkat çekmektedir. Sabun, Osmanlı Devleti’nde sabunhane denilen ve şahıslara ait olan imalathanelerde geleneksel yöntemlerle üretilirmiş.

Temizlikte kullanılan makinelerle ilgili gerçek sıçramanın ve teknolojik gelişmenin ise 1950’li yıllardan sonra başladığı görülür.

Ancak bu konudaki emeklemeler XX. yüzyıl itibariyle başlamıştır. Örneğin, 1906 yılında ilk elektrikli süpürgeleri ve tek diskli yer yıkama makineleri, 1954 yılında ilk kombine yer yıkama makineleri piyasaya çıkmıştır. Mop setinin ilk kullanımı 1969 yılında olmuştur.

Temizlik teknolojisinde bugün gelinen noktada ise, ultrasonik dalgalarla çalışan robot süpürgeler kullanılmaktadır.

Dünya da Temizlik Ürünleri Sektörü 110 yılı aşkın bir geçmişe sahiptir. Dünyada ve Türkiye’de hizmet sektörünün çok eski tarihçesi olmasına rağmen temizlik hizmetlerinin bir sektör olarak tanımlanması özellikle Avrupa’da 1900’lü, yılların başlarına rastlamaktadır.

Kentleşme ve sanayileşmedeki hızlı ilerlemeler de eklenince, gerek profesyonel yaşamda gerekse bireysel yaşamda bazı hizmetlerin dışarıdan alınması kaçınılmaz olmuştur. Almanya’da 1902 yılında başlayan sektörle ilgili ilk gelişmeler, günümüz dünyasındaki hızlı değişimlere kısa sürede uyum sağlamak ve diğer işletmelerle rekabet etmek tüm işletmelerin en önemli sorunu haline gelmiştir. Bu kapsamda son yıllarda dünyanın en hızlı büyüyen pazarı halini almıştır.

Kaynak: T.C. Ekonomi Bakanlığı, 2012. AR&GE BÜLTEN 2014 AĞUSTOS

Bir yanıt yazın